Τι είναι η Νευρική Ανορεξία;
Η Νευρική Ανορεξία (ΝΑ) είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή που ανήκει στις Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής.
Χαρακτηρίζεται από τον αυστηρό περιορισμό της πρόσληψης τροφής, οδηγώντας σε σημαντική απώλεια βάρους. Παρά τη μεγάλη απώλεια κιλών, τα άτομα με ανορεξία βιώνουν έντονο φόβο ότι θα αυξήσουν το βάρος τους, ο οποίος όχι μόνο δεν υποχωρεί αλλά συχνά ενισχύεται.
Τα άτομα με ΝΑ συχνά έχουν μια στρεβλή αντίληψη για το σώμα τους, πιστεύοντας ότι είναι υπέρβαρα, ακόμη και όταν είναι σοβαρά υποσιτισμένα.
Ορισμένοι, ενώ αναγνωρίζουν τη χαμηλή τους σωματική μάζα, εξακολουθούν να επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος, όπως η κοιλιά, οι γλουτοί ή οι μηροί, τα οποία θεωρούν “παχιά”. Η εμμονή με την εμφάνιση μπορεί να τους οδηγήσει σε συνεχείς μετρήσεις ή επίμονες παρατηρήσεις στον καθρέφτη, ελέγχοντας σημεία που τους προκαλούν ανησυχία.
Τύποι Νευρικής Ανορεξίας:
Η διαταραχή διακρίνεται σε δύο υποκατηγορίες, ανάλογα με τον τρόπο που επιτυγχάνεται η απώλεια βάρους:
- Περιοριστικός τύπος: Το άτομο χάνει βάρος μέσω αυστηρής δίαιτας ή υπερβολικής άσκησης.
- Υπερφαγικός/Καθαρτικός τύπος: Περιλαμβάνει επεισόδια υπερφαγίας, τα οποία ακολουθούνται από πρόκληση εμετού ή χρήση καθαρτικών, διουρητικών ή κλυσμάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα αυτού του τύπου χρησιμοποιούν καθαρτικά χωρίς να προηγείται υπερφαγία.
Σωματικές και Ψυχολογικές Επιπτώσεις:
Η ΝΑ έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία καθώς επηρεάζει όλα τα συστήματα (καρδιαγγειακό, αναπνευστικό κ.α). Ένα από τα πολλά συμπτώματα είναι η διακοπή περιόδου, και σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει και στον θάνατο.
Συχνά συνυπάρχει με διαταραχές της διάθεσης, άγχος, κοινωνική απόσυρση, ευερεθιστότητα, διαταραχές προσωπικότητας και άλλες ψυχικές διαταραχές.
Θεραπευτική Προσέγγιση
Η αντιμετώπιση της ΝΑ απαιτεί πολυδιάστατη προσέγγιση, που περιλαμβάνει ειδικούς από διαφορετικά πεδία, όπως διαιτολόγους, παθολόγους, ψυχολόγους και ψυχιάτρους. Στόχοι της θεραπείας είναι:
- Η σταδιακή αποκατάσταση του σωματικού βάρους.
- Η διαχείριση του φόβου για την αύξηση βάρους.
- Η βελτίωση της σχέσης του ατόμου με το φαγητό και την εικόνα σώματος.
Η Γνωστική-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς βοηθά στην αναγνώριση και τροποποίηση δυσλειτουργικών σκέψεων και συμπεριφορών. Εξίσου σημαντική είναι η οικογενειακή ψυχοθεραπεία, ειδικά για νεότερες ηλικίες.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, όταν οι ιατρικές επιπλοκές είναι απειλητικές για τη ζωή, μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία για τη σταθεροποίηση της υγείας και τη διαχείριση των ψυχιατρικών συμπτωμάτων.
Η ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη φροντίδα από διεπιστημονική ομάδα είναι καθοριστική για την ανάρρωση. Η έγκαιρη παρέμβαση αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες αποκατάστασης.
Βιβλιογραφία:
American Psychiatric Association, D. S. M. T. F., & American Psychiatric Association, D. S. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 (Vol. 5, No. 5). Washington, DC: American psychiatric association.
Gravina, G., Milano, W., Nebbiai, G., Piccione, C., & Capasso, A. (2018). Medical complications in anorexia and bulimia nervosa. Endocrine, Metabolic & Immune Disorders-Drug Targets (Formerly Current Drug Targets-Immune, Endocrine & Metabolic Disorders), 18(5), 477-488.
Monteleone, A. M., Pellegrino, F., Croatto, G., Carfagno, M., Hilbert, A., Treasure, J., … & Solmi, M. (2022). Treatment of eating disorders: a systematic meta-review of meta-analyses and network meta-analyses. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 142, 104857.
Murphy, R., Straebler, S., Cooper, Z., & Fairburn, C. G. (2010). Cognitive behavioral therapy for eating disorders. Psychiatric Clinics, 33(3), 611-627.