Στον τομέα της ψυχικής υγείας, συναντάμε διάφορους επαγγελματίες που παρέχουν υποστήριξη και θεραπεία σε άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχικές δυσκολίες και προβλήματα. Ο καθένας έχει διαφορετικό τύπο εκπαίδευσης ή κατάρτισης, και βοηθά με διαφορετικό τρόπο. Παρόλο που οι επαγγελματίες μπορεί να συνεργάζονται συχνά για την παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας, υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο ρόλο και τις δεξιότητές τους. Στόχος του κειμένου είναι να διευκρινίσει τις διάφορες ειδικότητες στον τομέα της ψυχικής υγείας και να επισημάνει τη σημαντικότητα της κατάλληλης εκπαίδευσης των επαγγελματιών.
Ο Ψυχολόγος είναι ο επαγγελματίας που μελετά την ανθρώπινη συμπεριφορά και τις διεργασίες της σκέψης. Έχει αποφοιτήσει από ένα τμήμα Ψυχολογίας της Ελλάδας ή του εξωτερικού και έχει λάβει Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος από τις κατά τόπους Διευθύνσεις Επαγγελμάτων Υγείας της Περιφέρειας που ανήκει. Μετά το βασικό του πτυχίο, μπορεί να εξειδικευτεί (κάνοντας κάποιο Μεταπτυχιακό) σε πολλούς τομείς όπως η Κλινική Ψυχολογία, η Κοινωνική Ψυχολογία, η Οργανωτική Ψυχολογία, η Εκπαιδευτική Ψυχολογία, η ψυχολογία της υγείας, η Νευροψυχολογία, οι Νευροεπιστήμες, η Δικαστική Ψυχολογία κ.α, και να εργαστεί στις αρμόδιες δομές. Ο ψυχολόγος δεν συνταγογραφεί φάρμακευτική αγωγή. Είναι υπεύθυνος για τη χορήγηση ψυχομετρικών και νευροψυχολογικών τεστ. Αξίζει να σημειωθεί πως η ολοκλήρωση ενός μεταπτυχιακού δεν κάνει αυτόματα τον ψυχολόγο και ψυχοθεραπευτή (δείτε παρακάτω ποιος μπορεί να γίνει ψυχοθεραπευτής).
Ο Ψυχίατρος ή Παιδοψυχίατρος έχει σπουδάσει ιατρική και έχει επιλέξει και ολοκληρώσει την ειδικότητα της Ψυχιατρικής. Είναι υπεύθυνος για τη χορήγηση φαρμάκων που θα ανακουφίσουν τις ψυχικές νόσους και τα συμπτώματά τους και για τη διάγνωση τους. Ένας ψυχίατρος για να είναι και ψυχοθεραπευτής χρειάζεται να εκπαιδευτεί επιπλέον σε κάποια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση (δείτε παρακάτω ποιος μπορεί να γίνει ψυχοθεραπευτής).
Ο Ψυχοθεραπευτής είναι ο επαγγελματίας, είτε ψυχολόγος, είτε ψυχίατρος που έχει εκπαιδευτεί σε κάποια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση (πχ ψυχοδυναμική, συστημική, gestalt, γνωστική-συμπεριφορική). Η ολοκληρωμένη εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία γίνεται από αναγνωρισμένες ιδιωτικές σχολές (καθώς δεν υπάρχουν δημόσιες σχολές εκπαίδευσης στην ψυχοθεραπεία στη χώρα μας) και ο χρόνος που απαιτείται για την περάτωση των σπουδών είναι περίπου τα 4 χρόνια. Οι ειδικευόμενοι ψυχοθεραπευτές εκπαιδεύονται τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο υπό εποπτεία.
Τα σεμινάρια σε κάποια μορφή ψυχοθεραπείας που διαρκούν λίγες ήμερες ή και λίγους μήνες, εμπλουτίζουν σίγουρα τις γνώσεις αυτών που τα παρακολουθούν, ωστόσο δεν επαρκούν για να χαρακτηριστεί κάποιος ψυχοθεραπευτής.
Οι σύμβουλοι ψυχικής υγείας, λαμβάνουν τον τίτλο τους σπουδάζοντας σε ιδιωτικά κέντρα (η χρονική διάρκεια διαφέρει ανάλογα με το κέντρο). Συνήθως είναι άτομα που προέρχονται από ανθρωπιστικές επιστήμες ωστόσο αυτό δεν είναι αναγκαίο. Οι σύμβουλοι δεν λαμβάνουν Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος όπως οι ψυχολόγοι, αλλά μπορούν να ιδιωτεύσουν.
Θα σας ενθάρρυνα να ρωτάτε πάντα για τις σπουδές και τις πιστοποιήσεις των επαγγελματιών ψυχικής υγείας που μπορεί να συνεργαστείτε.
